મધ્ય ગુજરાત ના પક્ષીઓ : ભાગ ૧ : કાળો કોશી

તાજેતર માં ફેસબુક એ મારી 5 વર્ષ પહેલાની મેમરીમાં નીચેની ઇમેજ બતાવી,

અને એની સાથોસાથ વર્ષો પહેલાનો એ શોખ જાણે અચાનક જાગી ઉઠ્યો. બળતામાં ઘી ઉમેરવાનું કામ કૃપા એ બર્થ-ડે ગિફ્ટમાં Canon Powershot SX 60HS આપીને કર્યું. જેના માટે હું ઘણા વર્ષો થી રાહ જોતો હતો એ એડવાન્સ પોઇન્ટ એન્ડ શૂટ કેમેરો આખરે હાથ માં આવ્યો. તો પછી નક્કી કરવામાં આવ્યું કે ચાલો 5 વર્ષ પહેલા કરેલા એ બર્ડ વોચીંગ એક્સપિરિયન્સ ને થોડી માહિતી સાથે અહીં શેર કરીએ તો પેશ-એ-ખિદમત  મૈં હૈ  'મધ્ય ગુજરાત ના પક્ષીઓ' સિરીઝ...

અંગ્રેજી નામ : Black Dronjo

શાસ્ત્રીય નામ : Dicrurus macrocercus

ગુજરાતી નામ : કાળો કોશી

શરૂઆત મારા પર્સનલ ફેવરિટ પક્ષી "બ્લેક ડ્રોન્જો" થી કરીએ. રૂપ રંગ કરતાં મને એની છટા અને લક્ષણો વધુ પસંદ છે. એના લક્ષણો નો ખ્યાલ એના અનેકવિધ નામો પરથી આવી શકે એમ છે, જેમ કે, 'કાળો કોશી', 'પોલીસ', 'પટેલ', भुजंगा’, ‘कोतवाल’, 'Black Dronjo', 'King Crow', ‘भारत अंगारक’ વગેરે. સૌથી નીડર પક્ષીઓમાં એનો સમાવેશ થાય છે. તમે એની ઘણી નજીક જઈ શકો છો એ એટલી જલ્દી ઉડશે નહિ.

Black Dronjo (કાળો કોશી)

    સૌથી લડાયક હોવા છતાં એ પોતાનાથી નાના કે નબળા પક્ષીઓ પર હુમલો નથી કરતુ. અને જ્યારે રક્ષણના મામલામાં એ પોતાનાથી સવાયા પક્ષીઓ જેવા કે સમડી, બાઝ સાથે બાઠ ભીડવાથી પણ નથી ખચકાતું. એના આ ગુણના કારણે એનાથી નાના પક્ષીઓ પોતાનો માળો 'બ્લેક ડ્રોન્જો' ના માળાની આસપાસ બનાવવાનું પસંદ કરે છે.એના ખોરાક માં મુખ્યત્વે નાની જીવાતો છે. એની પૂંછડી બાકી પક્ષીઓથી ઘણી અલગ, બે ફાંટામાં વહેંચાયેલી હોય છે, અંગ્રેજી મૂળાક્ષર V આકારની...

અંગ્રેજી મૂળાક્ષર V આકારની પૂંછડી...

    'બ્લેક ડ્રોન્જો' ના  આ ફોટોઓ  મેં અને મોહિતે વિદ્યાનગર થી વડતાલ જતાં રસ્તામાં જોળ ગામ પાસે એક તળાવ નજીક પાડેલ છે. જો કે 'બ્લેક ડ્રોન્જો' ભારતમાં સર્વત્ર જોવા મળે છે અને લગભગ દશેક પ્રજાતિઓમાં જોવા મળે છે. 

मैने तो सीखा यारों काँटों से दिल लगाना... 

     'બ્લેક ડ્રોન્જો' પર ઘણું લખી શકાય એમ છે, પણ એ દરેક બાબત ને આવરી લેતો ખુબ જ સરસ આ લેખ મને રીડગુજરાતી પર મળ્યો છે. અચૂક વાંચવા લાયક.